Προχτές, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ κατέθεσε στη Βουλή το πολυνομοσχέδιο με το οποίο υποτίθεται ότι βάζει φραγμό στην παραβίαση της εργατικής νομοθεσίας από την πλευρά των εργοδοτών και ότι, με αυτόν τον τρόπο, βελτιώνει την «καθημερινότητα» των εργαζομένων.
Μια μέρα μετά, δύο νέα θανατηφόρα εργατικά «ατυχήματα» ανέβασαν στους 18 τον αριθμό των νεκρών εργατών και εργατριών μόνο τις τελευταίες εξήντα μέρες και μόνο σύμφωνα με την καταγραφή που κάνει ο «Ριζοσπάστης», από τους οποίους οι 7 ήταν εργαζόμενοι στους ΟΤΑ. Τα στοιχεία αυτά υπολείπονται της πραγματικότητας, παίρνοντας υπόψη τους λειψούς ελέγχους από την πλευρά του κράτους και το ανύπαρκτο σχεδόν σύστημα καταγραφής των επαγγελματικών ασθενειών και αναγγελίας των εργατικών «ατυχημάτων», θανατηφόρων και μη.
Σε κάθε περίπτωση, η μετατροπή των χώρων δουλειάς σε «παγίδες θανάτου» για ολοένα και περισσότερους εργαζόμενους δεν προκύπτει από το πουθενά. Είναι συνέπεια της εντατικοποίησης της εργασίας, της ανατροπής των εργασιακών σχέσεων, της ανασφάλειας που μεγαλώνει. Κι όλα αυτά είναι παράγωγα της αντεργατικής νομοθεσίας που διαμόρφωσαν οι προηγούμενες και η σημερινή κυβέρνηση.
Για παράδειγμα, νόμος του κράτους είναι το τσάκισμα της μόνιμης και σταθερής δουλειάς, η διευθέτηση του χρόνου εργασίας και η μετατροπή του σε «λάστιχο» για τους εργαζόμενους. Με νόμους που ψήφισαν αυτή και οι προηγούμενες κυβερνήσεις, στο πλαίσιο μάλιστα των «βέλτιστων πρακτικών» της ΕΕ, διευρύνονται η μερική και η εκ περιτροπής απασχόληση, οι αλλαγές αντικειμένου και τόπου εργασίας, σύμφωνα με τις ανάγκες της επιχείρησης.
Με νόμους του κράτους που διευκολύνουν τις απολύσεις και βάζουν εμπόδια στη συνδικαλιστική δράση, μεγαλώνει η εργασιακή ανασφάλεια, που καθιστά τους εργαζόμενους ακόμα πιο ευάλωτους στην εργοδοτική εκμετάλλευση και ασυδοσία. Τέτοιος ήταν ο νόμος για τις ομαδικές απολύσεις που ψήφισε πρόσφατα η κυβέρνηση, ενώ τώρα ετοιμάζεται να νομοθετήσει και νέα εμπόδια στην κήρυξη απεργίας.
Συμβάσεις ορισμένου χρόνου, συμβάσεις έργου, «δουλεμπορικά» γραφεία και εργολαβίες, είναι μερικά από τα εργαλεία που προσφέρει το κράτος στην εργοδοσία, για να αγοράζει φτηνότερα την εργατική δύναμη και να κρατά τους εργαζόμενους σε καθεστώς ομηρίας. Θυμίζουμε ότι πριν από μερικούς μήνες, με νόμο που ψήφισε, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ διευκόλυνε παραπέρα τη λειτουργία των γραφείων «ενοικίασης» εργαζομένων, που παίζουν συγκαλυμμένα ρόλο «δουλεμπορικού».
Νόμος του κράτους, που διατηρείται ανέγγιχτος από τη σημερινή κυβέρνηση, είναι η κατάργηση των ΣΣΕ και το τσάκισμα του κατώτερου μισθού, η διάκριση του «υπο-κατώτερου» μισθού για τους κάτω των 25 ετών. Εκτός όλων των άλλων, το μέτρο αυτό παρακινεί την εργοδοσία να αντικαθιστά παλιότερο και πιο έμπειρο δυναμικό με νέο, φτηνότερο, χωρίς καμιά ουσιαστική εκπαίδευση. Έτσι, σε συνδυασμό με την έλλειψη μέτρων Υγείας και Ασφάλειας, οι κίνδυνοι ατυχημάτων πολλαπλασιάζονται.
Το σκηνικό συμπληρώνουν οι μεγάλες ελλείψεις σε υλικοτεχνική υποδομή και προσωπικό στις αρμόδιες κρατικές ελεγκτικές υπηρεσίες, ενώ κι εκεί που διαπιστώνονται παραβιάσεις, η εργοδοτική ευθύνη αποσιωπάται. Αυτά είναι επομένως τα στοιχεία που συνθέτουν την «καθημερινότητα» για τους εργαζόμενους, τον εργασιακό μεσαίωνα, για τον οποίο η κυβέρνηση μιλάει σαν να μην έχει η ίδια καμιά ευθύνη!
Υπόβαθρο για τις αυθαιρεσίες των εργοδοτών, που υποτίθεται πως έρχεται να αντιμετωπίσει το πολυνομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας, είναι το αντεργατικό πλαίσιο που διαμορφώνουν με τους νόμους τους οι κυβερνήσεις και τα κόμματα του κεφαλαίου. Είναι η ίδια η καπιταλιστική ανταγωνιστικότητα και κερδοφορία, που δεν γνωρίζει όρια και περιορισμούς, νόμιμα και λιγότερο «νόμιμα» μέσα στην ένταση της εργασιακής εκμετάλλευσης. Είναι ο ίδιος ο στόχος της ανάκαμψης των κερδών για το κεφάλαιο.
Γι' αυτό χρειάζεται σήμερα να δυναμώσει ο αγώνας για δουλειά με σύγχρονα δικαιώματα, ο αγώνας για την προστασία της υγείας και της ζωής στην εργασία, για μέτρα ασφάλειας. Αγώνας που μπορεί να βρει διέξοδο και προοπτική συνολικά στην πάλη ενάντια στο κεφάλαιο, στο σύστημα της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης, στις κυβερνήσεις και τα κόμματά του.
Το άρθρο αυτό αναδημοσιεύεται από την στήλη «Η Άποψή μας» του Ριζοσπάστη της Πέμπτης 31 Αυγούστου 2017.